Nowelizacja kodeksu pracy

Young Engineers fit for a Prince

00:00

03:42

1.0x

Nowelizacja dostosowuje prawo polskie do dyrektyw unijnych m.in. do dyrektyw:

Nr 93/104 (EC) z dnia 23 listopada 1993r. dotyczącej pewnych aspektów organizacji pracy.

Nr 91/533 (EC) z dnia 14 października 1991 dotyczącej obowiązku pracodawcy informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy.

Nr 2000/78 (WE) z dnia 27 listopada 2000 w sprawie ustanowienia ogólnych ram równego traktowania przy zatrudnieniu.

Celem dostosowania Kodeksu pracy do Konstytucji RP wprowadzono do ustawy następujące elementy:

• pracodawcy przyznano prawo żądania ujawnienia danych osobowych osoby ubiegającej się o pracę, wymaganych w związku z rekrutacją oraz od pracownika. Zmiana ta dostosowuje Kodeks pracy do art. 51 Konstytucji RP,
• przeniesiono do Kodeksu pracy regulacje dotyczące urlopu wychowawczego oraz kwestii kwot wolnych od potrąceń z innych tytułów niż świadczenia alimentacyjne.

Nowelizacja dostosowuje polskie prawo do wymogów unijnych w zakresie dyrektyw zakazujących dyskryminacji przy zatrudnianiu i w miejscu pracy rozszerzono zakaz dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, pochodzenie rasowe lub etniczne, orientację seksualną, religię oraz wyznanie.

Nowelizacja wprowadza w art. 18 (3a) § 3 pojęcie dyskryminacji bezpośredniej, którym określa się sytuację, w której pracownik jest lub mógłby być traktowany mniej korzystnie niż inni pracownicy, oraz rozszerzono pojęcie dyskryminacji pośredniej w §4 tego artykułu. Zjawisko molestowania seksualnego wprowadzono jako jeden z przejawów dyskryminacji. Pracodawca został zobowiązany do tworzenia w zakładzie pracy środowiska wolnego od dyskryminacji. W art. 94 (3) wprowadzono do polskiego prawa pojęcie „mobbingu”, który określono jako działania lub zachowania skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, powodujące lub mające na celu poniżenie, ośmieszenie, izolowanie pracownika lub wyeliminowanie go z zespołu. Artykuł ten reguluje działania, jakie pracownik może podjąć, jeżeli mobbing spowodował u niego szkody na zdrowiu.

Nowelizacja wprowadziła w art. 29 zobowiązanie pracodawcy do informowania pracowników o warunkach zatrudnienia poprzez poszerzenie treści indywidualnej umowy o pracę. Dla umowy o pracę, jak i dla każdej zmiany warunków umowy, zastrzeżono formę pisemną oraz zagwarantowano równą ochronę w zakresie dokumentowania warunków zatrudnienia pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę i na innej podstawie. Jeśli umowa nie została zawarta na piśmie pracodawca najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy powinien potwierdzić pracownikowi warunki umowy na piśmie.

Pracodawca w ciągu 7 dni od zawarcia umowy o pracę musi poinformować pracownika o obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia, urlopie wypoczynkowym oraz o długości okresu wypowiedzenia. W przypadku gdy pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu informuje pracownika o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty, a także o obowiązującym w miejscu pracy sposobie potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności.

Uległa zmianie sytuacja pracowników zatrudnianych w niepełnym wymiarze czasy pracy. Nowelizacja zapewnia swobodę podejmowania przez pracowników pracy w niepełnym wymiarze oraz zakazuje dyskryminacji przy ustalaniu warunków zatrudnienia ww. pracowników. Pracownik może żądać zmiany wymiaru czasu pracy. Pracodawca spełni to zadanie, jeżeli sytuacja w zakładzie pracy mu na to pozwala.

Nowelizacja reguluje także kwestie dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz ochrony dzieci. Wśród tych zmian wymienić można:

• art. 222, który umożliwia pełne wdrożenie Dyrektywy Nr 90/394 (EWG) z dnia 28 czerwca 1990 regulującej ochronę pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników rakotwórczych;
• art. 221(1) umożliwia zastosowanie dyrektyw dotyczącej ochron pracowników narażonych na działanie czynników biologicznych w pracy;
• w przypadku zatrudniania dzieci poniżej lat 16 wprowadzono wymóg uzyskania zgody rodzica lub opiekuna na wykonywanie pracy (art. 304 (4) ) oraz określono jakie dokumenty powinny zostać dołączone do wniosku o wydanie ww. zezwolenia (art. 304(4)§ 4).

W zakresie zatrudniania pracowników na czas określony doprecyzowano warunki wielokrotnego zawierania umów na czas określony, które zaczną obowiązywać z dniem wejścia Polski do Unii Europejskiej. Umowa zawarta na czas określony staje się umową zawartą na czas nieokreślony w przypadku, gdy strony poprzednio zawarły dwie umowy na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa pomiędzy nimi nie była dłuższa niż jeden miesiąc. W § 3 wymieniono umowy, których zasada powyższa nie dotyczy, a mianowicie umów zawartych:

• w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy
• w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym albo zadań realizowanych cyklicznie.

Nowe przepisy urlopowe zwiększają minimalny wymiar urlopu wypoczynkowego z 18 na 20 dni oraz zmieniają zasady nabywania prawa do urlopu wypoczynkowego. Mianowicie, prawo do pierwszego urlopu pracownik nabędzie już z upływem jednego miesiąca pracy. Po każdym miesiącu pracy pracownikowi będzie przysługiwała 1/12 urlopu należnego po roku pracy.

Ustawę przekazano Prezydentowi do podpisu.