Dwa lata na odsetki

Young Engineers fit for a Prince

00:00

03:42

1.0x

W wyroku z 28 kwietnia 2004 r. Sąd Najwyższy uznał, ze tak samo jak należności za towar, tj. w dwuletnim terminie, przedawniają się przysługujące przedsiębiorcy z racji opóźnień w zapłacie ceny odsetki za zwłokę. Potwierdził w ten sposób słuszność poglądu wyrażonego w uchwale SN z 17 czerwca 2003 r. (III CZP 37/03). Ten zaś był odmienny od prezentowanego przez wiele lat w licznych orzeczeniach SN. Można więc mówić o trwałej zmianie linii orzecznictwa SN.

Reguła ustalona w art. 118 kodeksu cywilnego jest taka: należności przedawniają się zasadniczo po upływie dziesięciu lat, a roszczenia okresowe oraz roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – po trzech latach. Do okresowych zalicza się m.in. roszczenie o zapłatę czynszu za najem, a także odsetki za zwłokę.

Od tej reguły jest sporo odstępstw. Tak więc m.in. roszczenia z tytułu sprzedaży dokonywanej w ramach działalności firmy przedsiębiorcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem dwu lat. Tak zapisano w art. 554 k.c. Termin przedawnienia liczy się od terminu, w którym powinna być zapłacona należność.

Do czasu uchwały z 17 czerwca 2003 r. dominował pogląd, że w trzyletnim terminie unormowanym w art. 118 k.c. przedawniają się także odsetki za opóźnienie w zapłacie ceny wynikającej z umowy sprzedaży zawartej w zakresie działalności przedsiębiorcy. Uzyskują one bowiem w momencie powstania byt samodzielny w stosunku do należności głównej, żyją odrębnym życiem. Podlegają więc także odrębnym regułom przedawnienia. Odsetki (należne za każdy dzień zwłoki z osobna) przedawniają się więc zawsze z upływem trzech lat.

Po uchwale z 17 czerwca 2003 r. wystąpiły znaczne rozbieżności w orzecznictwie sądów. Niektóre stosowały się do niej, inne trzymały się starej linii orzecznictwa. (...)

- Sąd przyjął – tłumaczy Rzeczpospolitej sędzia Henryk Pietrzkowski – następujący tok rozumowania: do odsetek za zwłokę odnosi się co do zasady trzyletni termin przedawnienia przewidziany w art. 118 k.c. Jeśli jednak przepis szczególny przyjmuje krótszy niż trzyletni termin przedawnienia danego rodzaju roszczeń, to także odsetki za zwłokę, jako należność uboczna, przedawniają się w tym terminie (sygn. V CK 399/03).