Kapitalizm stworzyli cinkciarze?

In this article you will learn

1. Young Engineers inspires children aged 4–15 to explore engineering through fun, hands-on activities like LEGO and Algobrix coding.
2. Operating in 50+ countries, it has gained global recognition and achieved milestones like a Guinness World Record.
3. Franchisees receive extensive training, marketing support, and flexible opportunities to run educational programs.
4. The franchise requires a $6,000–$35,000 investment, strong interpersonal skills, and a passion for working with kids.

Young Engineers fit for a Prince

00:00

03:42

1.0x

Cinkciarz był jednoosobowym, mobilnym kantorem, w jeansowej bluzie, w czasie Polski Ludowej urzędującym przed sklepami dewizowymi Pewex i Baltona, zakładami jubilerskimi, a także przed hotelami, bankami i na giełdach samochodowych. Nazwa pochodzi od wyrażenia "change money" (czyli na nasze "czincz many") wypowiadanego konspiracyjnym szeptem do wszystkich przechodzących obok cinkciarza osób.

Bony kupię!

Cinkciarz nielegalnie wymieniał dolary amerykańskie oraz w mniejszym stopniu inne waluty, w tym niezapomniane bony dolarowe PeKaO - zastępczy środek płatniczy, stosowany w okresie PRL. Bon służył komunistycznemu państwu do drenażu zasobów dewizowych Polaków. Bony były wydawane osobom, które otrzymywały przekazy pieniężne w twardej walucie z krajów tzw. I obszaru płatniczego (USA, Europa Zachodnia). Obywatele polscy pracujący na rzecz polskich firm za granicą, bądź otrzymujący przelewy zza granicy (wypłaty, spadki, darowizny itp.) w zamian za prawdziwe dolary, franki czy funty dostawali "równowartość" w bonach.

Gra w wolno-nie-wolno

W pierwszym okresie PRLu (lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte) wszelki obrót dewizami był zakazany, i z początku restrykcyjnie karany. Od stycznia 1960 roku, waluty które ludzie przetrzymali sprzed wojny albo które przywieźli wracając z Zachodu, skupował państwowy bank wydając bony zamiast dolarów. Od lat 70. aż do zniesienia zakazu w 1989 roku na handel walutami patrzono już przez palce. Cinkciarze oferowali wyższy kurs wymiany niż państwowe banki. Byli wciąż nielegalni, ale w gruncie rzeczy akceptowani przez władze, bo stanowili dla władzy źródło walut potrzebnych na zakup zachodniej myśli technicznej. Wymiana pieniędzy u cinkciarzy była jednak - jak zawsze w obrocie czarnorynkowym - dokonywana z dużym ryzykiem.

Balcerowicz musi podziękować

Większość cinkciarzy zniknęła w 1989 roku, wkrótce po tym, gdy wprowadzono w życie nowe prawo dewizowe, które zalegalizowało prywatny obrót walutami obcymi w kantorach wymiany. Ci z cinkciarzy, którzy o planowanych zmianach przepisów wiedzieli wcześniej i dysponowali większą gotówką, byli w stanie dosłownie nazajutrz po wejściu w życie nowych przepisów otworzyć kantory albo nawet całe sieci kantorów wymiany walut. W ten sposób nagle stali się legalnymi biznesmenami, a dla niektórych z nich operacja ta była okazją do błyskawicznego uzyskania wielkiej fortuny, która obecnie procentuje w całkowicie już legalnych inwestycjach. Polski kapitalizm zanim postawi pomnik Balcerowiczowi powinien zadośćuczynić zawodowi, który okazał się inkubatorem karier biznesowych w Polsce. Na razie cinkciarzy w pewien sposób uczcił Olaf Lubaszenlo kręcąc o nich film Sztos z Cecarym Pazurą i Janem Nowickim.

Arkadiusz Słodkowski

źródła: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cinkciarz; http://www.wiedza.servis.pl/art/Bon_pekao

Main conclusions

1. Young Engineers addresses the growing demand for engineering skills by fostering curiosity and passion for the subject among children through innovative, hands-on educational programs.
2. The franchise offers a unique business opportunity with strong global recognition, extensive support, and flexible work options for individuals passionate about education and engineering.
3. With low initial investment and diversified revenue streams, Young Engineers is well-suited for franchisees who enjoy working with children and have strong communication and management skills.
4. Young Engineers combines education and entertainment to prepare children for future workforce challenges while providing franchisees with a scalable and impactful business model.

Author

Arkadiusz Słodkowski

ekspert, członek zarządu Polskiej Organizacji Franczyzodawców